Araç satın alma işlemleri - rehin kaldırma - ruhsat devri - noter ve dikkat edilmesi gerekenler

Eskiden bu araba satın alma işlemleri çok zorlu adımlardan oluşuyordu. Noterde ödenilen ve belirsiz olarak nitelenen ücretleri anlamak, ruhsatı yeniletme, ruhsattan rehin kaldırmak oldukça zorlayıcı işlemlerdi.

Şimdilerde online olarak birçok şey kolayca halledilebiliyor. Lakin başka zorluklar var. Örneğin aracın pert olduğu halde pert değilmiş gibi satılması. Bu konuda nelere dikkat etmek gerekiyor, hangi adımlarda nasıl davranmak gerekiyor maalesef çok net bilgiler yok. Kendi tecrübelerime dayanarak bu konuda bilgi vermeye çalışacağım.

En başından alalım.

Aracı almaya karar vermek:

Diyelim ki bir aracı beğendiniz. Bu aracın plakasını biliyorsunuz ve nelere dikkat edeceğiniz hakkında bir bilginiz yok. Aracın kazasız olduğu bilgisi veriliyor size ve bunu doğrulamak istiyorsunuz. O vakit hemen tramer güzelliğine başvuruyorsunuz.

Şayet şaşi numarası, motor numarası veya aracın ruhsatının kayıtlı olduğu şahsın tc kimlik numarasını biliyorsanız internetten sorgulama yapıyorsunuz. Bunun için tramerin sitesine gitmek yeterli.

Peki ya aracın plakası dışında bir bilgimiz yoksa? O zaman sms atmak zorundayız.
Hasar geçmişi sorgulamak için: 34abc1234 yazıp 5664'e gönderiyorsunuz. Aracın plakası değişmiş olsa bile kaza tutanağı tutulmuş ve tramere iletilmiş tüm kaza bilgileri cebinize gelecek.
Kaza bilgisi öğrenmek için: KAZA 34abc1234 yazıp 5664'e gönderiyorsunuz. Kazaya karışanların kusur oranları vs cebinize geliyor. Bu mesajların ücreti 2 lira civarında. Daha ayrıntılı bilgi almak için; TRAPORT.

Araç çalıntı olabilir mi?
Aracın üzerinde bir rehin olup olmadığı, aracın çalıntı olup olmadığını öğrenmek için ise e-devlet uygulamasına erişiminiz olması gerekiyor. E-devlet uygulamalarından yararlanabilmek için e-imza, mobil imza veya ptt merkezlerinden alınabilen e-devlet şifresine sahip olmanız gerekiyor. 1 tl karşılığı bu şifreyi nüfus cüzdanınızla alabilirsiniz. Diyelim ki şifreniz var. O vakit e-devlet.gov.tr adresine gidip giriş yapıyorsunuz. Emniyet Genel Müdürlüğü > Trafik işlemleri altında bulunan Plaka sorgulama ile aracın durumunu görebiliyorsunuz.

Bu işlemlerden sonra aracı görmeye gitmeniz gerekiyor. Aracı görmekteki amaç hem karşıdaki kişiyi az biraz anlayabilmek hem de aracın denildiği gibi olup olmadığını görmek. Aracı görmeye gideceğiniz vakit lütfen merkezi yerleri tercih ediniz.
Aracın özellikle ruhsatta belirtilen şaşi ve motor numarasına sahip olup olmadığına bakın. Etrafında belirtilen dışında bir çürüğü veya çarığı var mı diye kontrol edin.
Şayet pahalı bir araç alıyorsanız lütfen kendiniz kontrol ettikten sonra aracı bir de servisinde ekspertize sokun. Dışarıda daha ucuza yaptırabilirsiniz bu işlemi ama çoğu aracın servisi gerçekten (örneğin Honda, Toyota vb) aracı inceliyorlar. Belki yüksek bir rakam (Honda için 2010 yılında 250 lira) ödüyorsunuz ama sonradan bir sorunla karşılaşmaktan çok daha iyidir. Birçok teknik servis direkt olarak ekspertiz raporu vermediğinden ve randevu ile çalıştığından bu tür bir girişiminiz olacaksa önce servisle görüşün.
Bu aşamaya kadar satıcıya herhangi bir kapora veya benzeri ad altında para ödemeyin.

Servise soktunuz aracı ve herhangi bir sorununu görmediler veya sizin sorun edebileceğiniz bir problem çıkmadı diyelim. O vakit sonraki aşama varsa rehin işlemini kaldırmak.

Ruhsattan rehin nasıl kaldırılır?
Bu satıcının yapacağı bir işlem olmasına rağmen bilmenizde yarar var. İşlem kolay olmasına rağmen bankalar çeşitli sorunlar çıkartabiliyor. Bu tür sorunları göz önünde bulundurarak olabildiğince ısrarcı olunuz.
Kredi alınan banka şubesine ruhsatla beraber giderek (şayet araç size ait değilse ruhsat sahibinin vekaletiyle) ruhsattan rehini kaldırmak istediğinizi söyleyin. Sizden +-100 lira para isteyeceklerdir. Bu konuda kavga etmeyi isteyebilirsiniz ama bir şeyin değişmeyeceğine emin olun. 2 satırlık bir yazı için bu parayı vermek durumunda kalıyorsunuz.

Bazı durumlarda bugün gidin yarın gelin diyebiliyorlar. Israrcı olmaya devam edin. Para vererek yaptıracağınız bir işlem için bugün git yarın geli yanıt olarak kabul etmediğinizi, gerekirse genel müdürlüğe şikayet edeceğinizi söyleyip size bu yanıtı veren kişinin adını ve soyadını öğrenmek istediğinizi söyleyin. Genelde bu numaralar hep işe yarar...

Aracın borcu bulunmadığına dair belgeyi de aldıktan sonra şayet aracı amacımız satmak değil ruhsattaki bu ibareyi kaldırtmak ise yapacağımız emniyet müdürlüğünden randevu alıp ruhsatı yeniletme işlemi yaptırmak. Bunun için aracın tescil belgesinin verildiği şubeye gitmenize GEREK YOK! En yakınınızdaki şubeden alabilirsiniz. Bu konuda daha fazla bilgi için: Araç muayenesi (Tuvtürk Randevu), Ek-1 Belgesi ve Ruhsat yenileme işlemleri (Trafik tescil ve Trafik)


Noter İşlemleri:

Araca dair her şey hallolduktan sonra herhangi bir notere gidiyoruz. Bakınız bu aşamaya kadar aracı satın alacağımız kişiye herhangi bir ödeme yapmıyoruz. Hatta bu aşamada bile ödeme yapmıyoruz. Noterde satış için nüfus cüzdanınız yeterli. Karşı taraf yanı satıcı için ise şayet adına değilse vekaletname, aracın trafik sicilinde rehin kaydı varsa "aracın borcu bulunmadığına" dair belge yeterli. Bunlar dışında herhangi bir belgeye ihtiyaç yok.
Noterde işlemler yapılırken sizden sözlü olarak da aracı aldığınıza dair ifade isteyecekler. Bu arada vergi ve benzeri durumlardan ötürü daha düşük meblağ üzerinden satış yapmak isteyebilirsiniz. Bu aşamada bilmeniz gereken şey aracın kasko bedelinin %30'undan daha düşük bedelle satış yapamayacağınız.
Örneğin aracın kasko değeri o an için 70.000 lira ise, sizin en düşük alabileceğiniz/satabileceğiniz meblağ 49.000 lira olabilir. Bunun daha altına satış işlemi gerçekleştiremezsiniz.

Bu teferrüatlardan sonra sizden vezneye geçmenizi isteyecekler. Veznede ödemeniz gereken miktar artık sabit

2010 YILI NOTER ÜCRET TARİFESİ
EGM Adına Tahsil Edilen Tescil Belgesi Bedeli : 46,00 TL (Yurdışına çıkarma hariç tüm işlemlerde alınır)
EGM Adına Tahsil Edilen Trafik Belgesi Bedeli : 62,00 TL (Trafik belgesinin satış sırasında yenilenmesi gereken durumlarda alınır)
Noter Ücreti : 20 TL (Her türlü satış ve devir işleminde alınır)
KDV : İşlem Ücretinin % 18'i


Bu işlem neticesinde noter müdürü tarafından belgeler imzalandıktan sonra satış işleminiz bitmiş olacak. Geçici tescil belgesi mahiyetinde size bir belge verilecek. Bu belgenin bir nüshası satıcı tarafına da verilecek.
Bu aşamadan sonra aracın parasını karşı tarafa elden verebilirsiniz. 15 bin liraya kadar olan miktarlar elden verilebilirken, bunun üstünde aslında bankadan işlem yapma zorunluluğu var. Bu sebepten ötürü bu aşamadan sonra bankaya gidip işlemi halletmeniz gerekebilir. Bunun bir diğer yolu da banka ile görüşerek sizin onayınız sonrasında serbest bırakılacak şekilde havale talimatı vermeniz. Bu da karşı taraf tarafından kabul edilebilir. Bir diğer yöntem ise parayı elden vererek, ardından bu kişinin sizin adınıza kendi hesabına havale yaptırması (Bankadan bankaya değişse de 50.000 liraya kadar olan işlemlerde kimlik şartı aranmıyor. Yani a kişisi b kişisi adına havale yaptırabiliyor. Bunun üzeri rakamlarda kişinin kendisinin bu işlemi gerçekleştirmesi gerekiyor).

Düzeltme: Son düzenlemelerden sonra bankadan yapılacak her türlü para transferini şahsın kendisi yapması gerekiyor. Bu sebeple araç satın alım işlemi sonrasını bankaya giderek beraber gerçekleştirmeniz veya sizin kendi hesabınız üzerinden yapmanız gerekmektedir.

Aracınız hayırlı olsun.

Peki, tarik tescil belgem yani ruhsatım ne zaman gelecek?

Bu sizin tercihinize kalmış. Noterden size verilen "Araç tesciline ilişkin geçici belge"de de belirtildiği üzere kendiniz isterseniz 15 gün içinde belirtilen emniyet müdürlüğünden elden alabilirsiniz. Belirtilen duruma göre değişebilir. 15 gün içinde elden teslim almaya gitmezseniz o vakit belgede belirtilen adrese adınıza PTT kargo ile trafik tescil belgeniz postalanacaktır. Diyelim ki adresinizde bulunmuyordunuz kargo geldiğinde o vakit kapınıza not bırakılması gerekiyor. Belki bırakıldı, belki de bırakmayı unuttular. Bunun gibi durumlar için araç satış işleminden 20 gün sonra postahaneye telefon ederek adınıza bir kargo olup olmadğını sorgulayın.
Zira posta adresinizde siz bulunmadığınız takdirde postahaneye geri gidiyor ve 10 gün bekletiliyor. 10 gün içinde ilgili postane birimine gidip elden almazsanız o vakit belirtilen emniyet müdürlüğünün trafik tescil büro amirliğine geri gönderiliyor. Bu aşamadan sonra tek şansınız bu trafik tescil büro amirliğine giderek elden almanız.


Umarım yardımcı olabilmişimdir. Aracınızı nice güzel günlerde kullanınız.